Mój Kazachstan

Ваши документы, пожалуйста! – donośny głos wysokiego człowieka w komicznie dużej milicyjnej czapce przywołał nas do porządku, gdy w celu zrobienia kilku zdjęć pięknych wnętrz korytarzy ałmackiego metra, przez kilka sekund szliśmy ruchomymi schodami pod prąd. Po odprowadzeniu nas do prowizorycznego aresztu (takowe znajdują się na każdej stacji) wszystko stało się jasne. Milicjant wymownym gestem wskazał, że w ich kantorku nie ma kamer i łapówka w wysokości 3000 tenge sprawi, że zapomną o całym „wykroczeniu”, a my nauczymy się, że każde nawet najbardziej niewinne przekroczenie przepisów może być pretekstem do milicyjnej kontroli.

Tego dnia znajdowaliśmy w Ałma-Acie, dawnej stolicy i największym mieście Kazachstanu, u podnóża gór Tienszan, zaledwie kilkaset kilometrów od chińskiej granicy. Celem naszej podróży był Tałdykorgan, z którego lokalnym klubem Żełtysu Lech Poznań miał się zmierzyć w pierwszej rundzie, w co trudno uwierzyć, ligi europejskiej.

Sama Ałma-Ata nie robi większego wrażenia, aczkolwiek stanowi ciekawe połączenie architektonicznych wpływów radzieckiego socjalizmu, azjatyckich rys twarzy i muzułmańskiej religii. Wbrew pozorom, wyglądowi typowego Kazacha bliżej do mieszaniny Mongoła, Chińczyka i Turka, niż do Rosjanina. W wynajętym przez nas apartamencie, skądinąd stojącego na bardzo wysokim poziomie, brakowało ciepłej wody. Po wizycie wezwanych przez nas „techników” wody nie było już w ogóle. Ot, Kazachstan. 🙂

Syci wrażeń i lokalnych przysmaków udaliśmy się na uwielbianą przez autochtonów fajkę wodną, gdzie spotkało nas kolejne zaskoczenie. Ceny w knajpach stoją na europejskim, czyli dla zdecydowanej większości miejscowych, horrendalnie wysokim poziomie. Z tego co dowiedzieliśmy się od miejscowych, przeciętna pensja Kazacha w dużym mieście wynosi ok. $500-$600, więc na przesiadywanie w knajpach stać tylko tych najzamożniejszych.

W Kazachstanie nie warto jeździć taksówkami. Gdy na drugi dzień próbujemy złapać taksówkę, chętnie zatrzymują się również prywatne osoby, oferujące transport w bardzo konkurencyjnych cenach. Po krótkich negocjacjach byliśmy już w drodze do Kapchagai, okolicznego kurortu wypoczynkowego położonego nad jeziorem o tej samej nazwie. Jedyny hotel pozwalający na rezerwacje przez internet oferował pokoje w cenie $100 za osobę, dlatego jechaliśmy tam niejako w ciemno, zakładając w czarnym scenariuszu nocleg na plaży 😉 Z pomocą pospieszył nam kierowca, przekonujący, że zna niedrogą metę tuż koło jeziora. Bomba! W wesołych nastrojach i towarzyszącym akompaniamencie brzdękających butelek opuściliśmy Alma-Aty w celu zasmakowania życia na kazachskiej prowincji. Na miejscu okazało się, że będziemy spać w … szałasach, bo ciężko szafować pojęciem domek w tym przypadku 🙂 Samo jezioro okazało się na tyle wielkie (jak zresztą wszystko w Kazachstanie), jak morze, a woda ciepła jak zupa. Dla miejscowych stanowiliśmy nie lada atrakcję turystyczną, bowiem nieczęsto zapędzają się tam ludzie o białym kolorze skóry. Wrażenie potęgowała bariera językowa, przez co wydawaliśmy się dla nich przybyszami z obcej planety. Każdy podchodził, dotykał, próbował zagadywać, chciał robić z nami zdjęcia.

Mimo to, Kazachowie są bardzo przyjaźnie nastawieni i z chęcią służą pomocą na każdym kroku. Jeden z nich (jako nieliczny mówiący po angielsku) sam poruszył temat Borata zaznaczając, że to nie jest film o Kazachstanie i trudno się z nim w tym aspekcie nie zgodzić. Gdy wypuściliśmy się wieczorem poza ośrodek w celu uzupełnienia zapasów, był mocno zaniepokojony przekonując, że to nie Almaty i że tu wszystko może się zdarzyć. Jakoś jednak przeżyliśmy 😉

Mimo, że większość Kazachów deklaruje się jako wyznawcy islamu, jest to kraj bardzo tolerancyjny. Nikogo nie dziwią krótkie spodnie, czy publiczne obnażanie torsu. Na palcach jednej ręki mogę policzyć liczbę spotkanych kobiet w burkach, a to i tak tylko tych starszych. Same kazaszki ubierają się bardzo po europejsku, a ich zniewalająca orientalna uroda przyprawiała o zawrót głowy niejednego z nas. Liczba znalezionych „żon” z pewnością dorównuje, jeśli i nawet nie przekracza tych spotkanych na Ukrainie 😉

W sympatycznym kurorcie spędzamy dwa dni, by w czwartek od rana ruszyć w drogę do Tałdykorganu. Nie było to łatwe zadanie, gdyż wszystkie autobusy z miejscowego dworca ruszały tylko w stronę Ałmatów. Spędziliśmy dobre pół godziny wysłuchując absurdalnie drogich propozycji podwózki przez miejscowych taksówkarzy, aż w końcu, nauczeni doświadczeniem i wcześniejszymi radami, podjeżdżamy tylko ok. 2 km do trasy wylotowej na Tałdykorgan mając nadzieję na złapanie prywatnego kierowcy jadącego akurat w interesującym nas kierunku. Nie mija pięć minut i zatrzymuje się obok nas pierwszy samochód, oferując cenę czterokrotnie niższą, niż taksówkarze z dworca. Uradowani już zamierzamy pakować się do auta, gdy nagle, praktycznie znikąd, przystaje obok nas autokar z resztą kibiców Lecha 🙂 Podziękowaliśmy więc szybko nieco skonsternowanemu kierowcy i udaliśmy się w niespełna 5 godzinną podróż w nieznane.

Wraz z upływem kilometrów krajobraz stawał się coraz bardziej księżycowy, a mijane miasteczka coraz bardziej przypominały właśnie te rodem wyjęte z Borata, co wywoływało uśmiech na naszych twarzach, mając w pamięci obraz zarzekającego się Kazacha.

Przy stadionowe toalety zorganizowano w iście azjatyckim stylu. Śmieszył widok dwóch Kazachów kucających obok siebie w pozycji „na Małysza” bez żadnych odgradzających ścianek. Jeszcze tylko porcja szaszłyka z baraniny i liczbie ok. 50 osób zameldowaliśmy się na sektorze.